Werelddag voor Longkanker

Ondanks de grote vooruitgang in de strijd tegen kanker, blijft longkanker een van de dodelijkste kankers ... met nog steeds een veel te lage overlevingskans. Hoewel roken de kans op longkanker aanzienlijk verhoogt, krijgen niet alleen mensen die roken (of gerookt hebben) de ziekte.

Op 1 augustus - Werelddag voor Longkanker – benadrukt Stichting tegen Kanker het essentiële belang van wetenschappelijk onderzoek voor deze ziekte.

Incidentie, overlevingscijfers en laattijdige diagnoses: de uitdagingen bij longkanker 

In 2023 werd in België bij 9.487 mensen longkanker vastgesteld. Bij vrouwen staat longkanker – na borstkanker – op de tweede plaats, met een stijgende incidentie de afgelopen jaren. Bij mannen staat het – na prostaatkanker – ook op de tweede plaats, maar de cijfers tonen daar een dalende trend. Longkanker is een van de dodelijkste kankers, met een 5-jaarsoverleving van slechts 30,3% en 5.716 sterfgevallen per jaar (cijfer van 2021). 

De voornaamste oorzaak? Meer dan 65% van de gevallen worden pas in een vergevorderd stadium (stadium 3 of 4) vastgesteld, vaak met uitzaaiingen. Dit leidt meestal tot zware behandelingen en kleinere overlevingskansen.

Bij jongeren van 16 tot 35 jaar blijft de incidentie van longkanker zeldzaam en staat het op de 10e plaats bij jonge mannen en op de 11e plaats bij jonge vrouwen. Voor deze leeftijdsgroep, die we AYAs (Adolescenten en Jonge Volwassenen) noemen, bedroeg de gemiddelde sterfte in België tussen 2017 en 2021 vijf overlijdens per jaar.
Alle incidentie-, mortaliteits- en overlevingscijfers komen van het Belgisch Kankerregister. 

"Met meer dan 9.400 nieuwe gevallen per jaar, waarvan 65% te laat vastgesteld, en een 5-jaarsoverleving van slechts 30%, is wetenschappelijk onderzoek van levensbelang. Zowel voor vroegere diagnoses als voor betere overlevingskansen. Dankzij de gulle steun van donateurs, die we van harte danken, kunnen wij hoopvolle projecten ondersteunen." - Dr. Veronique Le Ray, medisch directeur en woordvoerster van  Stichting tegen Kanker

Stichting tegen Kanker steunt veelbelovend wetenschappelijk onderzoek in België en investeert in tabakspreventie. De focus ligt hier bij het denormaliseren van tabaksgebruik én begeleiding van rokers, met speciale aandacht voor jongeren. Maar ...

Longkanker komt niet alleen voor bij mensen die roken (of gerookt hebben)

Longkanker komt ook voor bij mensen die nooit gerookt hebben. De ziekte wordt nog te vaak uitsluitend geassocieerd met roken, wat bijdraagt aan stigmatisering en schuldgevoelens bij mensen met longkanker. Iedereen kan echter getroffen worden, ongeacht de rookgeschiedenis.

Een actueel voorbeeld hiervan is het aangrijpend verhaal van de 32-jarige Freek Rikkerink van de band Suzan en Freek. Het toont aan dat ongeneeslijke longkanker ook jonge, ogenschijnlijk gezonde mensen zonder bekende risicofactoren kan treffen. Dankzij de wetenschappelijke vooruitgang krijgt de zanger vandaag een gerichte behandeling die de ziekte afremt. Dit toont aan hoe belangrijk het is om te blijven investeren in wetenschappelijk onderzoek om de oorzaken beter te begrijpen, nieuwe behandelingen te ontwikkelen en hoop te bieden aan alle mensen met kanker.

Stichting tegen Kanker pleit dan ook voor een empathische communicatie die mensen met longkanker en hun omgeving ondersteunt zonder oordeel.

Onderzoek biedt hoop op lange termijn

De huidige behandelingen zijn sterk geëvolueerd, maar nog onvoldoende effectief door de complexiteit van longkanker en de weerstand tegen sommige therapieën. Stichting tegen Kanker financiert daarom innovatieve en veelbelovende onderzoeksprojecten, waaronder:

Twee veelbelovende projecten gefinancierd door Stichting tegen Kanker

Immuunsysteem biedt nieuwe hoop bij longkanker
Onderzoeksteam van Prof. Bart Lambrecht (Universiteit Gent)

Immunotherapie zet het afweersysteem aan tot actie, meestal via type-1 immuniteit, waarbij immuuncellen de tumor aanvallen en kankercellen doden. Die aanpak werkt echter niet bij alle patiënten. Nieuw onderzoek toont dat ook type-2 immuniteit—die een ontstekingsreactie op gang brengt—longtumoren kan onderdrukken. Dit opent perspectieven voor combinatietherapieën die meer patiënten kunnen helpen.

🔗 Meer info

Inzicht in resistentie tegen behandelingen
Onderzoeksteam van Prof. Thierry Berghmans (Institut Jules Bordet)

Immunotherapie heeft het kankerlandschap veranderd, maar veel patiënten ontwikkelen na een eerste positieve respons toch nog resistentie: de tumor groeit opnieuw of bestaande letsels nemen toe.

Dit project bekijkt of een combinatie met doelgerichte radionuclide therapie—gericht op het fibroblast activatie proteïne (FAP) rond tumoren—die resistentie kan doorbreken. Zo wordt het beschermende milieu van de tumor verzwakt en de effectiviteit van immunotherapie verhoogd. Dit kan de weg openen naar meer gepersonaliseerde en doeltreffende behandelingen.

🔗 Meer info